„Epitafia Graficzne Jarosława Skutnika” Nowa wystawa czasowa w Muzeum Drukarstwa

Odbicia wygenerowane na bazie wizerunków zebranych z czasów pełnego rozkwitu rośliny – stanowią wizualną i estetyczną konkurencję dla nędznej materii obumarłej rośliny. W tym cyklu Autor pyta obrazami o znaczenie przemijania i wartość chwili. Serdecznie  zapraszamy.

W graficznej pracy artystycznej mieści się pewne ryzyko, które jest wkomponowane w warsztat grafika. W klasycznych praktykach graficznych dziełem jest odbicie pomijające wartość matrycy. W artystycznej koncepcji tworzenia Jarosław Skutnik formułuje inną zasadę – matryca jest centrum życia, jej peryferiami są odbicia jako jej rozbłyski. W zestawieniu eksponowanych prac mieszczą się przykłady koncepcji, jakie w związku z kategoriami matrycy i odbicia Autor bada. Pierwsze z nich to prace z cyklu Epitafia – jedne z ostatnich działań artystycznych odnoszące się do kategorii pamiętania i zanikania. Autor, wybierając za punkt wyjścia realne biografie artystów, opisuje ten niezwykły proces ludzkiego doświadczenia. Obserwuje jak odbicia – zebrane na kartach ksiąg i katalogów pozostałe po artystach ślady – przestają świadczyć o ich obecności. To wizualizacja procesu ludzkiego pamiętania, które z czasem roztapia w rzeczywistości nikłe ślady po osobach, zlewa je w szum, w którym trudno już rozpoznać ważne niegdyś postaci. Tę specyfikę pamięci Autor stara się ująć w warsztacie, w ramach którego łączy za pomocą różnych technik ostatnie świadectwa po artystach – ich katalogi opisujące ich życie i artystyczne dokonania. W efekcie tego działania powstają prace, z których trudno cokolwiek odczytać, jak w pamięci wypełnionej odłamkami informacji o tych, którzy odeszli. Podobna zaduma nad przemijaniem i trwaniem stanowi centrum prac powstałych pod wspólnym tytułem – Klony. Tu, w miejsce osób, pojawiają się elementy przyrody. Odbicia – wygenerowane na bazie wizerunków zebranych z czasów pełnego rozkwitu rośliny – stanowią wizualną i estetyczną konkurencję dla nędznej materii obumarłej rośliny. W tym cyklu Autor zdaje się pytać o znaczenie przemijania i wartość chwili, którą opisuje krótki czas kwitnienia, podczas gdy sedno trwania pojawia się dopiero wtedy, gdy piękno ulegnie rozkładowi i wyda nasienie. Artysta w przesłaniu zachęca do refleksji nad wartością prze/trwania. Swoistą konkluzją są prace z cyklu Interpolacje. To proste w formie a jednocześnie wnikliwe w treści spojrzenie na świat i ludzi, którzy mu się przyglądają i na podstawie oglądu oceniają. W pracach fotograficznych artysta wykorzystuje warsztat graficzny, nakłada bowiem na dzieło (Droga krzyżowa z Kalwarii Z.) obraz, który odbija się w szybie chroniącej dzieło przed zniszczeniem. W efekcie tego ochronnego działania widzowie odbierają nie tylko, albo w ogóle nie to, co skrywa się pod odbiciem. Co więcej, odbicia dodają nowych znaczeń do prac, które przedstawiono do oglądu. Na obrazach ukrzyżowanego Chrystusa zapisały się postaci, które pod krzyżem nie stały, sądząc z religijnej ikonografii, pojawiają się też odbicia flagi narodowej. Te odbite elementy – swoiste konteksty – zmieniają znaczenie pierwotnego dzieła, fałszują wręcz przekaz, manipulują znaczeniem i tylko uważny odbiorca dostrzeże to, co stanowi istotę przekazu zapisanego w pierwotnej pracy. Pozostałe prace, zebrane na ekspozycji odnoszą się do tego katalogu refleksji związanych z przemijaniem i pamiętaniem.

Jolanta Skutnik

JAROSŁAW SKUTNIK Urodził się w roku 1963 w Kropiwnicy (woj. Podlaskie)

Studia: 1985-1990 – Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Sztuki w Cieszynie, 1988-1993 – Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu.

Od roku 1994 pracuje w Instytucie Sztuki na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji w Cieszynie na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Obecnie prowadzi pracownię grafiki warsztatowej i eksperymentalnej oraz multimediów. W pracy artystycznej skupia się na działalności w zakresie grafiki warsztatowej, grafiki komputerowej, rysunku, malarstwa oraz instalacji. Tworzy instalacje z wykorzystaniem eksperymentalnych technik graficznych. Wychodząc od warsztatu graficznego poszukuje możliwości łączenia tradycyjnej techniki z nowymi mediami. Filozofia poszukiwań artystycznych skupiona jest wokół kategorii matrycy jako pierwotnej idei. Brał udział w około stu wystawach krajowych i zagranicznych. Prezentowane prace, zarówno z wcześniejszego okresu, jak i z lat ostatnich tematycznie wpisują się w okres Wielkiego Postu, czasu refleksji i zadumy nad ulotnością, pamięcią i przemijaniem.