Nowe Gwiazdy Techniki na Szlaku i pozostałe wnioski z audytu obiektów

Jest nam niezmiernie miło poinformować, że Zarząd Województwa Śląskiego w dniu 22 stycznia 2020 roku uchwałą nr 73/97/VI/2020 podjął decyzję o przyznaniu Szybowi Maciej w Zabrzu oraz Kompleksowi Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu kategorii Gwiazda Techniki Szlaku Zabytków Techniki.

Podjęta decyzja jest wynikiem wniosków z raportu końcowego z audytu obiektów Szlaku Zabytków Techniki oraz audytu, który został przeprowadzony 12 listopada 2019 roku. Na jego podstawie stwierdzono, że obiekty spełniają wymagane kryteria stawiane obiektom oferującym najwyższą jakość i różnorodność usług, przy jednoczesnej unikatowej wartości merytorycznej. Dotychczas kategoria Gwaizda Techniki została przyznana: Kopalni Guido w Zabrzu, Zabtykowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach, Muzeum Tyskich Browarów Książęcych oraz Muzeum Browaru Żywiec. Gratulujemy.

W związku z tym, obecna lista obiektów – Gwiazd Techniki, wygląda następująco:

1. Kopalnia Guido w Zabrzu
2. Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu
3. Szyb Maciej w Zabrzu
4. Zabytkowa Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach
5. Muzeum Tyskich Browarów Książęcych
6. Muzeum Browaru Żywiec.

Niestety, mamy też smutną informację. 

Na przełomie września i listopada 2019 r. w imieniu Zarządcy Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego pracownicy merytoryczni Departamentu KL wraz ze specjalistami z Regionalnego Instytutu Kultury w Katowicach przeprowadzili audyt w 40 obiektach. 38 obiektów na 40 audytowanych bezdyskusyjnie spełnia kryteria określone w § 4 pkt 6 Regulaminu funkcjonowania Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, jednocześnie uzyskując wymaganą (większą niż 41 lub 50% +1) liczbę punktów w ankiecie. W przypadku pozostałych 2 obiektów, największe wątpliwości wzbudziły Elektrociepłownia Szombierki w Bytomiu oraz Muzeum Produkcji Zapałek w Częstochowie (stan techniczny obiektów i dostępność dla zwiedzających).

W czasie przeprowadzania audytu dwa obiekty posiadały kategorię obiektu „obiekt w zagrożeniu”: Elektrociepłownia Szombierki w Bytomiu oraz Kolonia Robotnicza Ficinus w Rudzie Śląskiej.

W przypadku Elektrociepłowni Szombierki program naprawczy nie był wdrażany, pomimo że § 6 pkt 9 Regulaminu funkcjonowania Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego wyraźnie wskazuje, że czas realizacji niniejszego programu nie może być dłuższy niż 18 miesięcy. Zgodnie z § 6 pkt 13 wspomnianego wyżej Regulaminu termin realizacji programu naprawczego może być przedłużony w przypadku obiektów unikatowych i wyjątkowych w skali międzynarodowej (który to warunek w przypadku Elektrociepłowni Szombierki jest spełniony), jednakże Właściciel do tej pory nie wystąpił do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego z takim wnioskiem. Stan techniczny obiektu powoduje, że zwiedzanie odbywa się w kaskach, po podpisaniu przez zwiedzającego odpowiedniego oświadczenia. Brak jest stałych terminów i godzin zwiedzania (§ 4 pkt 6. b Regulaminu funkcjonowania Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego).

W przypadku Kolonii Robotniczej Ficinus w Rudzie Śląskiej wdrażany jest program naprawczy, do którego obiekty posiadające taką kategorię są zobligowane. Remontowany budynek nr 24 będzie przeznaczony na punkt obsługi ruchu turystycznego oraz na miejsce ekspozycji. Planowany termin zakończenia prac – 1 kwartał 2020 r. Wyjaśnienia dotyczące przedłużenia czasu realizacji programu naprawczego zostały przesłane przez Właściciela obiektu do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego pismem nr KR.033.36.2019
z dnia 7 listopada 2019 roku. W związku z powyższym i zgodnie z § 6 pkt 13 Regulaminu funkcjonowania Szlaku Województwa Śląskiego Departament KL proponuje wyrażenie zgody na przedłużenie terminu wdrażania programu naprawczego do 30 września 2020 r. ze względu na unikatowe walory zespołu (jedne z najstarszych osiedli robotniczych, budynki o unikatowym na Śląsku charakterze – wybudowane z piaskowca) oraz utrzymanie kategorii „obiekt w zagrożeniu” do czasu udostępnienia dla ruchu turystycznego wyremontowanego budynku nr 24.

Na podstawie § 6 pkt 4 oraz § 6 pkt 10 Regulaminu funkcjonowania Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego województwa śląskiego oraz w związku z niespełnianiem przez Elektrociepłownie Szombierki § 4 pkt 6.a-c Regulaminu funkcjonowania Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego Departament KL sugeruje rozwiązanie umowy nr 365/KL/2017 z dnia 17.02.2017 r. o współpracy w ramach Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego zawartej ze Spółką Akcyjną “Rezonator” w Gliwicach ze skutkiem natychmiastowym bez zachowania okresu wypowiedzenia, co w konsekwencji doprowadziło do wykluczenia Elektrociepłowni Szombierki w Bytomiu ze Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego (Uchwała Zarządu nr 74/97/VI/2020 z 22 stycznia 2020 r.)

Tym samym od 1 lutego 2020 r. na Szlaku Zabytków Techniki znajduje się 41 (a nie 42) obiekty.

Regulamin funkcjonowania Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego