slaskie.travel
Historia hutnictwa na terenach w okolicach Poręby i Zawiercia jest bardzo długa i sięga czasów średniowiecza. O istnieniu dawnych hut świadczyć mogą nazwy miejscowości, jak np. Kuźnice (dawne określenie huty), czy Rudniki (pierwsza staropolska nazwa hutników). Trudno dziś dociec, ile tego rodzaju zakładów funkcjonowało na tym terenie w wiekach średnich oraz w początkach nowożytności, choć zapewne to właśnie w oparciu o nie powstały z końcem XVIII i początkiem XIX w. nowoczesne ośrodki hutnicze. Pierwsza wzmianka o osadzie Poręba pochodzi z 1373 r., zaś od wieku XV zwana była ona Porębą Mrzygłodzką. Osadnictwo na tych terenach zaczęło rozwijać się żywiej od w. XVI.
Na przełomie XVIII i XIX miejscowość należała do Jana Christiana Messnera. Z jego to inicjatywy zbudowany został w latach 1795-97 wielki piec do przetapiania rudy oraz zachowana do dziś wieża wyciągowa, służąca do transportu wsadu wielkopiecowego. O wartości tego zabytku, wzniesionego z ciosowego kamienia wapiennego, świadczyć może fakt, iż jest to jedyny tego rodzaju zachowany obiekt na terenie Zagłębia i jeden z dwóch w całym województwie śląskim.
Wieża wyciągowa w Porębie, czyli tzw. „gichta” , służąca dawniej do transportu wsadu wielkopiecowego do przetapiania rudy, wybudowana została z ciosowego kamienia wapiennego w 1798 r. Do naszych czasów dotrwał napis z datą budowy, odlany z żeliwa wytopionego w pierwszej odlewni. Zachował się także fragment murów wielkiego pieca. Obiekt znajduje się przy ul. Fabrycznej. Do rejestru zabytków wpisano go w 1975 r.
Uruchomienie pieca odlewniczego przyczyniło się do uczynienia z Poręby prężnego ośrodka przemysłowego. Odlewano tutaj rury żelazne, naczynia, przedmioty na potrzeby rolnictwa, urządzenia sanitarne, a także elementy służące wyposażeniu licznych zakładów w okolicy, jak cegielnie, czy młyny. Wraz z przemysłem rozwijała się także sama miejscowość. Pierwsze dziesięciolecia XIX w. przyniosły zresztą znaczny rozwój całego regionu Zagłębia, do czego przyczyniła się eksploatacja odkrytych tutaj pokładów węgla kamiennego.
ul. Mickiewicza 29
40-085 Katowice
tel. (32) 207 207 1
info@slaskie.travel
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
