Osiedle robotnicze kopalni „Marcel” w Radlinie

Miejscowość:
Radlin
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Osiedle robotnicze w Radlinie zbudowano na przełomie XIX i XX wieku dla pracowników działającej w mieście od kilkudziesięciu lat kopalni „Emma” (a od 1949 roku „Marcel”). Budynki osiedla stanęły naprzeciwko zabudowań kopalnianych. Są tu wille kadry zarządzającej, domy noclegowe, wielorodzinne familoki czy gmachy użyteczności publicznej. Wśród projektantów kolonii byli sławni architekci, jak np. William Mueller i Hans Poelzig.

O mieście

Radlin jest kilkunastotysięcznym miastem, „wciśniętym” między Rybnik, Rydułtowy, Pszów i Wodzisław Śląski. Do przełomu XVIII i XIX wieku miejscowości tworzące dzisiejsze miasto były typowo rolnicze. Wkrótce jednak zaczęto poszukiwania węgla kamiennego i ruszyły tutaj pierwsze kopalnie. Kopalnia „Emma”, działająca do dziś pod nazwą „Marcel”, została uruchomiona w 1858 roku na terenie wioski Biertułtowy – centralnej części współczesnego Radlina. W następnych latach kopalnia rozbudowała się o elektrownię i koksownię. Dzięki jej działalności dotychczasowa wioska rozwinęła się w niewielkie miasto.

Osiedle robotnicze

Pod koniec XIX wieku właściciel kopalni – berliński przedsiębiorca Fryderyk Friedlaender - podjął decyzję o budowie koloni robotniczej w bezpośrednim sąsiedztwie szybów kopalnianych. Pierwsze domy zaczęły powstawać już w 1897 roku, następne wznoszono do czasów tuż przed I wojną światową. Zatrudniono wybitnych architektów, m.in. Williama Muellera i Hansa Poelziga. Zabudowania osiedla zachowały się do dziś w kształcie bliskim oryginalnemu. Znajdziemy je przy ul. Korfantego oraz jej przecznicach: Irysowej, Czecha, Pocztowej i Mielęckiego. Przy Korfantego zbudowano wille kadry urzędniczej. Za nimi postawiono familoki, dla przeciętnie 4-5 rodzin, z budynkami gospodarczymi na zapleczu. Ceglane gmachy mają najczęściej trzy kondygnacje. Osiedle było zelektryfikowane, z własną siecią wodno-kanalizacyjną. Ponadto powstały noclegownie dla górników–kawalerów, sklep, apteka, gospoda i inne obiekty użyteczności publicznej. Najokazalszą budowlą była szkoła, zamykająca dzisiejszą ul. Mielęckiego. Spośród wszystkich budynków urodą wyróżnia się willa dyrektorska (obecnie kawiarnia „Górnicza Strzecha”), projektu Williama Muellera. Warto także przejść się główną aleją Radlina, tj. ul. Korfantego, z której można zobaczyć zabytkowe zabudowania kopalni „Marcel”, czyli szyb „Wiktor”, budynek dyrekcji i łaźnię.

Wyświetlenia:  428
Lokalizacja:

Ul. Korfantego
Radlin
Gmina: Radlin
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Śląsk, Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 5.0 (Oddano 1 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Audiowycieczki
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Wodzisław Śląski
2.77 km
Rybnik
3.76 km
Wodzisław Śląski
4.11 km
Wodzisław Śląski
4.11 km
Gastronomia w pobliżu
Rybnik
0.99 km
Radlin
1.33 km
Rybnik
1.61 km
Rybnik
1.64 km
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2024-07-16
2.53 km
Zobacz z nami jak wyglądała kiedyś praca kobiet w czasach I i II wojny światowej. Muzeum Śląskie w Katowicach udostępniło wystawę o pracujących w przemyśle kobietach zatytułowaną „ZAKAZY, WYKLUCZENIA, PRZESĄDY. Fotograficzna opowieść o kobietach w przemyśle” Zabytkowej Kopalni Ignacy.
Rybnik
2024-11-30
7.16 km
W ramach tegorocznego Jarmarku Bożonarodzeniowego na rybnickim rynku, który rusza 29 listopada i potrwa aż do Wigilii, zapraszamy do halo! Rybnik na Bożonarodzeniowe Warsztaty!
Rybnik
2024-12-17
7.16 km
Zapraszamy derdecznie na wernisaż wystawy "Jedna pasja, dwa spojrzenia" Ekspozycja obrazów i rysunków w Punkcie Informacji Miejskiej halo! Rybnik; pt. „Jedna pasja, dwa spojrzenia” to druga odsłona wspólnej wystawy prac plastycznych Moniki Horyśniak i Iwony Horyśniak. Grudniowa wystawa stanowi nową okazję do zapoznania się ze wzajemnym przenikaniem się i współdziałaniem postaw twórczych dwóch sióstr, działających w ramach Grupy „Oblicza” pod opieką artystyczną pani mgr Barbary Budki.
Rybnik
2024-12-19
7.16 km
W każdy trzeci piątek miesiąca zapraszamy Państwa na „Spotkanie przy kawie z rodzina zastępczą” podczas których będzie można zaczerpnąć informacji na temat rodzicielstwa zastępczego oraz zapoznać się z procesem kwalifikacji kandydatów na rodzinę zastępczą. Ośrodek Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Rybniku, rybnickie rodziny zastępcze oraz przedstawiciele akcji Rybnickie Bajtle będą do Waszej dyspozycji . Przyjdź, napij się z nami kawy, spędź czas w miłym gronie.
Jastrzębie-Zdrój
2025-01-31
12.91 km
Zapraszamy na Kabaret „Ani Mru-Mru”